Natura 2000-gebieden en luchtvaart


Natura 2000-gebieden zijn beschermde natuurgebieden. De flora en fauna die in deze gebieden voorkomen zijn bijzonder. De gebieden zijn opengesteld voor bezoekers die bijvoorbeeld willen genieten van de rust en ruimte of die er bijvoorbeeld willen wandelen of fietsen.

Als u activiteiten wil ondernemen die schadelijk kunnen zijn voor het gebied, krijgt u o.a. te maken met de Omgevingswet voor de onderdelen Natura 2000-activiteit en Flora- en fauna-activiteit. In deze onderdelen van de Omgevingswet worden de leefgebieden (habitats) en soorten in Natura 2000-gebieden beschermd (gebiedsbescherming) en is een algemeen verbod opgenomen om soorten te verstoren (soortenbescherming).

Is vliegen met klein vliegverkeer boven een Natura 2000-gebied toegestaan?

In de gedragscode van de Nederlandse en internationale luchtvaartorganisaties is voor recreatieve vliegers vastgelegd dat klein vliegverkeer in principe het vliegen boven natuurgebieden vermijdt, tenzij het niet anders kan. In dat geval wordt gevlogen op een hoogte van minimaal 300 meter. Voor niet recreatieve vliegers is vliegen op een hoogte van minimaal 150 meter toegestaan.  Bij klein vliegverkeer gaat het om zweefvliegen, zeilvliegen, schermvliegen, snorvliegen en ballonvaren. Een drone valt hier niet onder.

Mag ik als particulier met een drone vliegen boven Natura 2000-gebied?

Het is in principe niet toegestaan om met drones te vliegen boven Natura 2000-gebieden. Het is namelijk mogelijk dat het vliegen met een drone dieren of andere beschermde natuurwaarden in een Natura 2000-gebied kan schaden of verstoren. Dat is verboden volgens artikel 5.1, eerste lid onder e van de Omgevingswet.  Dit blijkt ook uit de voor alle Natura 2000-vastgestelde beheerplannen. In de beheerplannen is wel een vrijstelling opgenomen voor terreinbeherende organisaties voor het gebruik van drones als dat nodig is voor de instandhoudingsdoelstellingen van een Natura 2000-gebied (bijvoorbeeld voor monitoring).

Daarnaast is het vaak niet toegestaan om met een drone te vliegen boven een Natura 2000-gebied op grond van landelijk geldende regels. De landelijk regels voor het gebruik van drones zijn te vinden op de website van de Rijksoverheid. Op die pagina kunt u bijvoorbeeld de no fly-zones vinden waar het gebruik van drones in Drenthe (en bepaalde Natura 2000-gebieden) in het geheel niet is toegestaan.

U heeft mogelijk ook toestemming nodig van de betreffende terreinbeherende organisatie (bijvoorbeeld Staatsbosbeheer) voor het vliegen met drones in een natuurgebied. Ook kan de terreinbeherende organisatie regels hebben gesteld voor het gebruik van drones in natuurgebieden. Informeer daarom altijd vooraf bij de betreffende terreinbeherende organisatie voordat u start met vliegen met uw drone.

Kan ik toestemming krijgen voor het vliegen met een drone?

In sommige gevallen kan er een uitzondering worden gemaakt op het principe dat er niet met drones gevlogen mag worden in een Natura 2000-gebied. U moet dan een voortoets laten uitvoeren door een ecologisch deskundige. De ecologisch deskundige beoordeelt of het gebruik van een drone de aanwezige habitatsoorten en vogelrichtlijnsoorten kan verstoren. Afhankelijk van de uitkomst uit de voortoets is voor het gebruik van de drone mogelijk een vergunning vereist. In zo’n vergunning kunnen voorwaarden gesteld worden aan de frequentie, periode of plaats waar gevlogen mag worden.

Wat is een voortoets voor gebiedsbescherming?

Een voortoets wordt uitgevoerd door een ecologisch deskundige. In de voortoets worden de mogelijke gevolgen van de activiteit voor de relevante Natura 2000-gebieden onderzocht. De voortoets geeft een aanwijzing over de mogelijke negatieve effecten voor Natura 2000-gebieden.

Uit de voortoets kunnen de volgende twee scenario’s komen:

  1. Er is zeker geen effect op de beschermde waarden in het Natura 2000-gebied. In dat geval heeft de initiatiefnemer geen omgevingsvergunning voor een Natura-2000 activiteit nodig.
  2. Er is een kans op een negatief effect. In dat geval moet er een natuurvergunning aangevraagd worden. Of deze vergunning verleend kan worden, hangt af van de door de initiatiefnemer aan te leveren passende beoordeling.

Soortenbescherming in relatie tot drone

Naast een omgevingsvergunning voor een Natura 2000-activiteit is mogelijk ook een omgevingsvergunning voor een Flora- en fauna-activiteit nodig voor het gebruik van drones. Vliegen met een drone kan namelijk ook effecten hebben op beschermde soorten waarvoor een omgevingsvergunning voor een flora- en fauna-activiteit noodzakelijk is. De verstoringseffecten dienen vooraf in kaart te worden gebracht.  Zie hiervoor het stappenplan dat u dient te doorlopen.