‘Zijn gras-klaverpercelen zijn geweldig voor onze blaarkoppen’

Zeven jaar geleden startte Lotte met haar man De Scharrelderij in Kiel-Windeweer. Hun doel: een beter en gezond stukje vlees op de markt brengen. Ze boeren biologisch met de zeldzame oer-Hollandse blaarkoppen. Lotte: ‘Kwaliteit is voor ons het belangrijkste. De levenskwaliteit van de dieren én de kwaliteit van het vlees dat ze geven. Om dat te bereiken, werken we onder meer samen met Uko van Stichting K.P. Boon. Hij verpacht land en hij verpacht nu ook dertig hectare aan ons.’

Prachtig ras

Lotte en haar man hebben vijftig blaarkoppen, herkenbaar aan hun witte kop en zachte karakter. Juist dát ras is de reden waarom particulier pachter Uko graag samenwerkt met De Scharrelderij. ‘Dit prachtige inheemse en authentieke ras past vanuit de historie in het landschap. Voor onze Stichting K.P. Boon is deze geschiedenis belangrijk voor de keuze hoe het landschap wordt beheerd. Ook al hebben we hetzelfde natuurtype als de rest van het Hunzedal; hier is het landschap nog exact zoals het staat op oude kaarten van vóór 1900. Daarop zie je allemaal kleine weilandjes. Dat proberen wij te behouden, door samenwerking met kleinschalige, biologische boeren zoals de Scharrelderij.’

‘We weiden onze koeien in natuurgebieden’

Natuurboeren

De Scharrelderij boert dus niet op de gangbare manier, Lotte en haar man zijn echte natuurboeren. ‘We weiden onze koeien in natuurgebieden. Daarvoor werken we ook samen met bijvoorbeeld het Drentse en het Groninger Landschap. In de winter staan onze koeien op stal en eten ze hooi dat tijdens de zomermaanden wordt geoogst. Elk jaar staan de koeien een half jaar in de wei. Daar eten ze alleen gras. We gebruiken ook geen preventieve medicatie. Zo leveren de koeien die we slachten goed en gezond vlees voor de mens.’ Dit vlees wordt samen met andere lokale, biologische producten verkocht in de boerderijwinkel op het erf van De Scharrelderij.

Win-win situatie

De samenwerking tussen Uko en Lotte laat zien hoe natuur en landbouw elkaar kunnen versterken. ‘Blaarkoppen hebben gevarieerd voedsel nodig’, vertelt Lotte. ‘Daarom zijn de mooie gras-klaver-percelen van Uko geweldig voor onze koeien. Ze bevatten veel eiwit, wat zorgt voor goed vlees. Tijdens het half jaar dat de koeien buiten staan, bemesten ze het land. Hier profiteren de weidevogels van, omdat er allerlei beestjes op af komen. Dat vinden de vogels heerlijk.’

Uko waardeert het dat Lotte naar het land wil rijden om daar slechts een klein stuk te maaien. ‘De rest van het gras blijft hoog, waardoor een mooi landschap ontstaat voor voorbijgangers. Daarnaast zorgt het voor diversiteit in soorten én vinden vogels er een schuilplek. Zo draagt de Scharrelderij bij aan natuurbehoud in de Boonspolder. Een echte win-winsituatie.’

‘Dit zorgt voor diversiteit in soorten’

Schraalgrasland

In een tijd waarin natuur en landbouw vaak tegenover elkaar staan, is succesvolle samenwerking niet vanzelfsprekend. Volgens Lotte en Uko is goed overleg cruciaal om tot een geslaagd project te komen. Uko: ‘Het kenbaar maken van elkaars belangen is de sleutel. Bij Lotte wisten we bijvoorbeeld hoe belangrijk het is om gevarieerd, voedzaam gras te hebben, terwijl ze ook op schraalgrasland uit de voeten kunnen. Voor melkkoeien is dat laatste namelijk weer anders. Voor de natuur willen we beiden schraalgrasland creëren, maar voor de koeien is het gras-klaver op de landbouwpercelen ook erg belangrijk. Ons gezamenlijke doel maakt de samenwerking prettig en succesvol. Zolang je elkaars belangen begrijpt en dezelfde natuurwaarden hanteert, kom je heel ver.’

‘Zolang je elkaars belangen begrijpt, kom je heel ver’

Goede balans

Juist omdat natuurbeheer zo bewerkelijk is, vindt Lotte het fijn dat ze snel kan schakelen met Uko. Ze hoopt op meer van deze lokale samenwerkingen ‘Bijvoorbeeld met vrijwilligers of boeren uit de omgeving die op dezelfde manier willen boeren. Zo kunnen we van elkaar leren en met gelijkgestemden natuurdoelen behalen.’ Ook zien Lotte en Uko kansen om het stuk grond dat Lotte pacht uit te breiden. Misschien kan De Scharrelderij dan van vijftig naar zeventig blaarkoppen, om samen nog meer bij te dragen aan de goede balans tussen landbouw en natuur.

Natuurherstel

Uko weet dat er in Drenthe veel partijen bezig zijn met natuurherstel. Zelf werkt hij ook samen met Prolander, de uitvoeringsorganisatie voor het landelijk gebied in Drenthe en Groningen. ‘Zij hebben veel kennis van water en dijken. Er ligt bijvoorbeeld een plan om een dijk te bouwen. Daardoor ontstaan meer natte stukken grond. Bij extreem natte periodes kan het hele stuk land onder water staan. Dit beschermt de stad Groningen tegen hoogwater.’ Het stemt Uko positief. ‘Ik ben ervan overtuigd dat er overal in Drenthe kansen zijn voor lokale samenwerking, om natuurdoelen te realiseren. Kijk maar om je heen, er is veel mogelijk!’