Mijnbouw in Drenthe


Mijnbouw is de verzamelnaam voor activiteiten die in de diepe ondergrond worden uitgevoerd. Voorbeelden hiervan zijn de winning van gas en olie, de opslag van aardgas in voormalige gasvelden, de winning van zout maar ook geothermie (oppompen van warm water uit de ondergrond). Deze activiteiten kunnen leiden tot bodemdaling of aardbevingen en daarmee tot schade.

Gaswinning en gasopslag

Door gaswinning uit de diepe ondergrond kunnen aardbevingen optreden. Vooral de aardbevingen in Groningen zijn de laatste jaren in het nieuws geweest. Ook in Drenthe komen aardbevingen voor. De gasvelden in Drenthe zijn ‘kleine gasvelden’. Dat wil zeggen dat ze vele malen kleiner zijn dan het Groningengasveld. Daarom komen de trillingen in Drenthe veel minder vaak voor dan in Groningen. Ook zijn ze meestal minder krachtig.

De informatie uit de kaart komt van de website van het Nederlands Olie- en Gasportaal (NLOG). Voor actuele gegevens verwijzen we u naar deze website (Kaart boringen | NLOG).

De kans op een trilling hangt voor een deel af van de aard van het gasveld. Er zijn gasvelden die tot op heden niet getrild hebben. De kans op schade hangt niet alleen af van de kracht van de trilling. De bodem waarop gebouwd is, het soort bouwwerk en de staat waarin het gebouw verkeert, spelen ook een rol.

Door de gaswinning daalt de druk van het gas dat zich in kleine poriën (ruimte tussen de korrels) van de gesteentelagen in de diepe ondergrond bevindt. De drukdaling zorgt ervoor dat de gesteentelaag dichter in elkaar wordt gedrukt en dat zorgt weer voor diepe bodemdaling die ook aan het maaiveld waarneembaar is. De bodemdaling boven kleine velden is vaak minder dan 5 cm.

Oliewinning

Ook bij de winning van olie kunnen bevingen voorkomen. In Drenthe zijn deze tot op heden niet geregistreerd.

Zoutwinning

Zoutwinning kan ook leiden tot bodemdaling en tot bevingen. In Drenthe zelf wordt geen zout gewonnen, maar wel net over de provinciegrens bij Borgercompagnie. De bodemdaling strekt zich uit tot in Drenthe, maar is in onze provincie relatief gering.

Geothermie

Hoe dieper in de ondergrond hoe warmer het wordt. Voor iedere 1000 meter stijgt de temperatuur 15 tot 30 graden. Bij geothermie wordt die hogere temperatuur gebruikt voor de verwarming – of als het van heel diep komt - om elektriciteit op te wekken. Bij geothermie wordt het warme water naar boven gepompt en na gebruik iets verderop weer teruggepompt in dezelfde laag.

Afhandeling schade door mijnbouw

Wanneer een beving of bodemdaling als gevolg van mijnbouw bij u tot schade heeft geleid, heeft u er recht op dat de schade wordt vergoed of wordt verholpen. U moet deze schade dan melden. Bij de afhandeling van de schade maakt het uit waardoor de schade is veroorzaakt.

Wanneer een schade het gevolg is van de gaswinning uit het Groningengasveld of de gasopslag in Norg, zal deze worden afgehandeld door het Instituut Mijnbouwschade Groningen. Het gaat dan om het noordelijk deel van de provincie (de gemeente Tynaarlo en delen van de gemeenten Noordenveld, Assen en Aa en Hunze). In de rest van de provincie wordt de schadeafhandeling uitgevoerd door de Commissie Mijnbouwschade.

Op de website van de Commissie Mijnbouwschade vindt u een postcodechecker. Hier kunt u aan de hand van uw postcode uitzoeken waar u met uw schade terecht kunt.

Voor alle andere schade door mijnbouwactiviteiten (zoals door oliewinning, zoutwinning en geothermie) kunt zich ook wenden tot de Commissie Mijnbouwschade.

Rolverdeling provincie en rijksoverheid

De bevoegdheid over mijnbouwzaken ligt bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Wanneer een mijnbouwbedrijf een nieuwe winning wil opstarten of een bestaande winning wil wijzigen of langer laten doorlopen, moet de minister (of staatssecretaris) daarvoor toestemming geven.

Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) ziet toe op een veilige uitvoering van de mijnbouwwerkzaamheden.

De provincie Drenthe heeft net als de gemeenten en de waterschappen een formele adviesrol bij mijnbouwprocedures. Dat betekent dat wanneer door een mijnbouwbedrijf een vergunning wordt aangevraagd de provincie door EZK wordt gevraagd om advies uit te brengen. Wij beoordelen de situatie van geval tot geval. De provincie streeft ernaar dat uiterlijk 2050 onze energiebehoefte volledig duurzaam wordt opgewekt. Tot dat moment zullen we nog gas en olie nodig hebben. Bij de provincie staat voorop dat mijnbouw alleen mogelijk is wanneer deze veilig voor inwoners en het milieu kan worden uitgevoerd.

De provincie zet zich samen met andere overheden in voor een goede eenduidige schaderegeling en duidelijke informatievoorziening richting inwoners en bedrijven. Daarnaast zet de provincie zich ervoor in dat er een goede regeling komt zodat de regio eerlijk meedeelt in de opbrengsten van mijnbouw.

Voor vragen kunt u contact opnemen met de provincie Drenthe.

Meer (algemene) informatie