Grensoverschrijdende spoorverbinding Emmen-Coevorden-Emlichheim-Rheine
Het doel is dat er in 2026 een grensoverschrijdende trein gaat rijden tussen Drenthe en Nedersaksen. Dit willen we bereiken door de spoorverbinding Emmen en Rheine via Coevorden en Emlichheim geschikt te maken voor personenvervoer.
Veelgestelde vragen
Er komt een rechtstreekse verbinding van Coevorden naar Bentheim. Dit zou in 2026 klaar moeten zijn. Het is de bedoeling dat er dan elk uur een trein rijdt.
Met het aanpassen van het spoor, kunnen reizigers vanuit Emmen straks gemakkelijker over de grens reizen. Voornamelijk forenzen die voor opleiding of werk tussen beide landen heen en weer pendelen en toeristen zullen hier gebruik van gaan maken. De economie en het vestigingsklimaat kunnen hiervan profiteren, maar ook voor uitwisselingen in cultuur en onderwijs is dit positief. Daarnaast komen grote steden als Hannover, Berlijn en Bremen door de kortere reistijd ‘dichterbij’. Dankzij deze nieuwe verbinding stoppen vanaf 2026 internationale treinen in Coevorden en kunnen reizigers in plaats van vliegen kiezen voor een duurzamer alternatief binnen Europa.
De bestaande reizigerstreinverbinding Rheine-Bad Bentheim-Neuenhaus moet worden doorgetrokken naar Coevorden. Hiervoor wordt ongeveer 30 kilometer bestaand goederenspoor opgewaardeerd naar personenvervoer. Via de Vechtdallijn Emmen-Coevorden-Zwolle kan er straks in Coevorden overgestapt worden op de Duitse trein naar Emlichheim, Nordhorn, Bad Bentheim, Rheine en vice versa. Met dit project wordt ook geïnvesteerd in de robuustheid van de dienstregeling Zwolle-Emmen.
Het spoor valt onder te verdelen in 3 delen:
- Het hoofdspoor van ProRail van station Coevorden en het spoor vanaf het station tot de wissel naar Bentheim (ongeveer 700 meter)
- Ongeveer 2 km spoorlijn tussen de wissel van ProRail en de grens met Duitsland. Dit stuk is in eigendom van de BE. Het spoor heeft hier de juridische status van bijzonder spoor. Partijen hebben in onderling overleg als uitgangspunt gehanteerd dat deze status ook na realisatie van de personentreinverbinding gehandhaafd blijft.
- Ongeveer 27 km spoor aan Duitse zijde tussen de landsgrens en station Neuenhaus. Dit stuk is in eigendom van BE.
In goede samenwerking zijn belangrijke stappen gezet:
- Stikstofberekeningen laten zien dat de trein mogelijk is
- Voor de trein en spoorbeveiliging zijn oplossingen gevonden waar alle partijen zich in kunnen vinden
- Over de juridische status is bij alle partijen een gedeeld beeld
- Voor de brug wordt gewerkt aan een concreet plan van aanpak
- Financiering is rond aan Nederlandse zijde
Op papier klinkt de ingebruikname van een goederenspoor voor personenspoor als een relatief eenvoudige opgave. In de praktijk blijkt dit anders. Het is een complex project, dat komt door:
- Infrastructuur in Duits eigendom en beheer op Nederlands grondgebied
- De juridische status van het spoor van BE in het kader van de Spoorwegwet (bijzonder spoor; nergens elders in Nederland is er op spoor met deze status sprake van een vergelijkbare personentreinverbinding; daarnaast wordt de Spoorwegwet vernieuwd waardoor er in de toekomst sprake zal zijn van een andere status)
- Een te renoveren oude Duitse draaibrug op Nederlands grondgebied
- Nederlandse ambities voor zero emissie openbaar vervoer
- De verknoping van Nederlandse en Duitse beveiligingssystemen (interfaces)
- De toelating van Duits materieel in Nederland
- Treinbeveiliging (in Nederland gebruiken we ATB en in Duitsland gebruikt men PZB)
- Operationele afstemming ProRail en BE
- Plan- en planningsproces van de 3 afzonderlijke spoordelen
- De samenloop op station Coevorden met de spoorlijn Zwolle-Emmen
- Stikstofproblematiek (ook grensoverschrijdend)
Het project kost in totaal ongeveer 65 miljoen euro, waarvan bijna 30 miljoen aan Nederlandse zijde gefinancierd wordt. De Provincie Drenthe levert hieraan een bijdrage van ruim 10 miljoen euro. Door de bijdrage van de Nederlandse partijen wordt het spoor van ProRail en van de Bentheimer Eisenbahn geschikt gemaakt voor personenvervoer. Ook wordt er een cultureel evenement georganiseerd.
- 2024
- Planuitwerking
- Vergunningen aanvragen
- Contractvorming en overeenkomsten
- 2025-2026
- Uitvoering werkzaamheden in Nederland en Duitsland
- Exploitatie en ticketing
- 2026
- Uitvoering werkzaamheden in Nederland en Duitsland
- Ingebruikname en in dienststellen
- Volgens planning kan er einde van het jaar een reguliere treinverbinding zijn
Samen werken aan grensoverschrijdend spoor
Sinds 2018 werken de betrokken partijen samen aan de plannen om het spoor tussen Coevorden en Bad Bentheim geschikt te maken voor reizigers. Dit heeft geleid tot de ondertekening van een intentieovereenkomst (link) tussen de Nederlandse en Duitse partijen in 2022. Doel is dat de rechtstreekse verbinding van Coevorden naar Bentheim in 2026 klaar is en dat er elk uur een trein rijdt. De grootste aanpassing zal te zien zijn op het station in Coevorden. Daar komt er een perron bij. De komende periode werken partijen de plannen verder uit, zodat de noodzakelijke maatregelen aan Nederlandse en Duitse zijde kunnen worden aanbesteed. Het plan om een personentrein te laten rijden tussen Coevorden en Bad Bentheim is fase 0 van de Nedersaksenlijn. Deze lijn vormt hiermee de letterlijke verbinding met Nedersaksen. Fase 1 wordt gevormd door de reactivering van Veendam-Stadskanaal en fase 2 Stadskanaal-Emmen.
Henk Jumelet, gedeputeerde Mobiliteit:
"Ik woon zelf vlakbij Duitsland en het valt me op dat niet alleen inwoners, maar ook ondernemers, toeristen en de onderwijssector behoefte hebben aan een goede treinverbinding. Het is een hele uitdaging om met het openbaar vervoer de grens over te steken voor werk, studie, familie of vrije tijd. Met de nieuwe passagiersverbinding maken we wonen, werken en voorzieningen in de grensregioveel toegankelijker, een mooie stap naar de realisatie van de Nedersaksenlijn."
Nieuws
- Goed nieuws voor reizigers: spoorproject Emmen-Rheine stap verder30 januari 2024
- Samen de schouders onder ontwikkeling spoorlijn Coevorden- Neuenhaus – Bad Bentheim26 september 2022
- Vanaf 2025 met de trein naar Duitsland27 november 2020