Maatregelpakketten DPLG
Het college van Gedeputeerde Staten heeft in april 2024 twee maatregelpakketten voor water, natuur en landbouw ingediend bij het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) in het kader van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).
Een gebiedsgericht maatregelpakket
Het gebiedsgerichte maatregelpakket omvat maatregelen voor natuur en water per deelgebied. Dit zijn grotendeels maatregelen die aansluiten op bestaande projecten voor water en natuur. Vanuit de waterbedrijven en waterschappen zijn er ook veel maatregelen aangedragen.
Een generiek maatregelpakket
Het generieke maatregelpakket bevat onder meer maatregelen voor de doorontwikkeling van een Kritische Prestatie Indicatoren (KPI) voor boeren. Hiermee wordt gestimuleerd dat boeren (nog meer) gaan bijdragen aan duurzame landbouw. Boeren kunnen van deze regeling gebruikmaken en ontvangen dan een stimuleringsvergoeding als ze duurzame oplossingen toepassen in hun bedrijf. Ook vragen we geld aan voor ondersteuning van kleine en grote investeringen en managementmaatregelen op het boerenbedrijf, coaching en bijvoorbeeld de agro-agenda.
Beoordeling
Het ministerie van LVVN een besluit genomen (juni-juli 2024) over de ingediende maatregelpakketten en heeft € 270 miljoen aan de provincie Drenthe toegekend. Provincie Drenthe heeft met € 270 miljoen het grootste bedrag toegezegd gekregen van alle provincies.
Waaraan wordt het geld besteed?
Het Rijk heeft gericht aangegeven welke projecten en/of maatregelen met het geld mogen worden uitgevoerd.
- Gebiedsgerichte maatregelen en/of projecten
Voor het gebiedsgericht maatregelpakket is een bedrag van € 58 miljoen beschikbaar. Dit betreffen de gebiedsgerichte maatregelen. Deze maatregelen richten zich op een klein aantal (hydrologische) onderzoeken en groot aantal een aantal fysieke inrichtingsmaatregelen. Onderzoek gaat bijvoorbeeld over de effecten van wateronttrekking of over manieren om de CO2-uitstoot door veenoxidatie te verminderen. De fysieke inrichtingsmaatregelen betreffen voornamelijk maatregelen op het gebied van water en aansluiten bij al lopende gebiedsprocessen. Voorbeelden daarvan zijn het dempen van een watergang, het herstel van een kade of aanleg van natuurvriendelijke oevers en vispassages. Deze maatregelen dragen bij aan de wettelijke opgaven zoals de KRW en VHR.
- Generieke maatregelen en/of projecten
Voor het generiek maatregelpakket kan in totaal € 212 miljoen worden besteed aan projecten in de landbouw. Dit bedrag is onderverdeeld in:
- € 30 miljoen voor het verder voortzetten van de huidige KPI-systematiek en uitbouwen door middel van pilots. De pilots zijn gericht op de doorontwikkeling van de KPI-systematiek. De bedoeling is om twee pilots te doen in verschillende gebieden met monitoring en validatie van KPI’s op bedrijf- en gebiedsniveau. Daarnaast is het de bedoeling om boeren in en pilot te belonen voor het halen van de streefwaarden van geborgde KPI’s. Boeren krijgen dan een beloning die hoger ligt dan in het project Duurzaam Boeren Drenthe omdat (vanwege de borging) strengere regels gelden. Hierin werken we nauw samen met het Rijk en andere provincies.
- € 30 miljoen voor de investeringsregeling Reductie Stikstofemissie (zogenaamde ‘laaghangend fruit’). De drie noordelijke provincies (Drenthe, Friesland en Groningen) werken sinds juni 2023 gezamenlijk aan deze subsidieregeling. Gezien het succes willen de drie provincies deze regeling continueren. Bij deze regeling gaat het om advies dat boeren kunnen krijgen over bijvoorbeeld weidegang, verlagen ruw eiwitgehalte en ammoniakemissie reductie. Daarnaast is er subsidie voor relatief kleine maatregelen zoals installaties, spoelleidingen en additieven voor het sproeien van (verdund) magnesiumchloride en opslag- en opvangcapaciteit voor regenwater en van capaciteit voor mestopslag.
- € 12 miljoen voor ‘hooghangend fruit’. Dit zijn maatregelen waarbij er subsidie beschikbaar komt voor bijvoorbeeld monomestvergisters, stikstofkrakers, afzuiginstallaties en continue mestschuiven. Hooghangend fruit was bedacht als brede subsidieregeling, maar is in het toetsingsproces goedgekeurd als pilot. Deze regeling moeten we nog gaan uitwerken. Er wordt geïnvesteerd in maatregelen die zich technisch hebben bewezen, maar niet leunen op de RAV (Regeling Ammoniak en Veehouderij). Voor de pilots moet perspectief zijn voor een periode die voldoende lang is om de investeringen te kunnen terugverdienen en/of om ze kosteneffectief te laten zijn in euro per gerealiseerde eenheid emissiereductie.
- € 46 miljoen voor waardeverschil grond regeling piekbelasting en € 94 miljoen voor waardeverschil grond bedrijven/stoppers. Deze twee maatregelen gaan over de brede transitie waarbij we oplossingen willen bieden aan de landbouw en tegelijk werken aan de wettelijke en vastgestelde opgaven zoals de KRW (Kaderrichtlijn Water), VHR (Vogel- en de Habitatrichtlijn) en bomen- en bossenstrategie.
Stapsgewijs starten
Er is nog geen vastgesteld Nationaal Programma Landelijk Gebied, geen landbouwakkoord en ook nog geen Drents Programma Landelijk Gebied. De provincie Drenthe kan met de toegekende gelden stapsgewijs gaan starten met projecten en/of maatregelen die een bijdrage gaan leveren aan de wettelijke opgaven van water, natuur en verduurzaming landbouw.