Drents Programma Landelijk Gebied: de opgaven
De opgaven die voor Drenthe uit het NPLG voortvloeien, zijn fors te noemen. Dat komt in de eerste plaats doordat onze provincie – grotendeels een zandprovincie – relatief veel kwetsbare natuur herbergt. Twaalf van de veertien Natura 2000-gebieden zijn stikstofgevoelig en verschillende natuurtypen die daar te vinden zijn, behoren tot de meest stikstofgevoelige natuur. Ook buiten Natura 2000 staan sommige wettelijke natuurdoelen onder druk van vermesting, verzuring en verdroging. Daarnaast is in een groot deel van het landelijk gebied de Drentse landbouwsector actief; een sector die voor de economie, de samenleving en het karakter van Drenthe heel belangrijk is.
De stand van zaken in Drenthe voor de opgaven uit het NPLG is grofweg als volgt.
Stikstof
We hebben over de hele provincie een reductieopgave voor ammoniak van 2.450 ton. Dat is een grote opgave: het gaat om maar liefst 43% minder emissies in de veehouderij ten opzichte van 2018. Deze opgave wordt langs drie sporen aangepakt:
• Generiek rijksbeleid
• Provinciale aanpak, zoals met KPI’s
• Aankopen (op vrijwillige basis) van stoppende bedrijven
Water en bodem
Centrale opgave is de verbetering van de grond- en oppervlaktewaterkwaliteit om daarmee de wettelijke doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) in 2027 te halen. Om ons zo goed mogelijk te kunnen aanpassen aan de klimaatverandering, hanteert het NPLG bovendien ‘water en bodem sturend’ als leidend principe. Het beeld voor Drenthe is dat op veel plekken het waterpeil omhoog moet. Per gebied zal de opgave verschillen: het tegengaan van droogteschade voor landbouw en natuur, verbetering van de waterkwaliteit in de beken en kanalen en grondwaterbeschermingsgebieden, het tegengaan van snelle afbraak van organische stof in de bodem of het vasthouden van CO₂ in de bodem. Ook vermesting en het uitspoelen van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw vragen om maatregelen.
Natuur
Het is onze wettelijke plicht om ervoor te zorgen dat soorten en habitats die in Drenthe voorkomen in stand worden gehouden, waar nodig worden hersteld en dat ze worden beschermd. Concreet vloeit daaruit voort dat het VHR-doelbereik (Vogel- en Habitatrichtlijn) landelijk omhoog moet met 30% in 2030. De invulling hiervan voor Drenthe werken we uit. Dat kan betekenen dat er hydrologische en andere natuurherstel- en beheermaatregelen nodig zijn, zowel binnen als buiten de begrenzing van het Natuurnetwerk Nederland (NNN), om tot robuuste natuur te komen.
Klimaat
De reductiedoelen vanuit het NPLG voor zogeheten CO₂-equivalenten – in het bijzonder methaan – verlangen een extra inspanning. Deze opgave, die voor Drenthe neerkomt op 0,3 Mton, loopt mee met de stikstofopgave, en heeft met name betrekking op de uitstoot van methaan door dieren (herkauwers: koeien, schapen, geiten). Daarnaast wordt ons ten aanzien van landgebruik gevraagd om maatregelen te treffen die bevorderen dat nog in de bodem resterend veen behouden blijft en dat bodemdaling wordt tegengegaan. Verhoging van het waterpeil is een belangrijke maatregel in dat kader.
Landbouw en leefbaarheid
Het NPLG heeft als primair doel het voldoen aan de Europese verplichtingen op het gebied van water, natuur, klimaat en stikstof. Daarbij zetten we in op een toekomstbestendig landelijk gebied en een sterke landbouwsector. In Drenthe vinden we dat landbouw en sociaaleconomisch perspectief geen uitkomst van de opgaven mogen zijn, maar dat ze evengoed meewegen in de aanpak van en besluiten over het DPLG. Voor alle inwoners van Drenthe is het verhogen van de brede welvaart essentieel. De impact van deze verplichtingen op de landbouwsector en de leefbaarheid in het landelijk gebied is groot. Een nationaal Landbouwakkoord kan belangrijke handvatten bieden om een deel van het gewenste perspectief van aan de Drentse landbouw te bieden.
Ruimtelijke kwaliteit
Vrijwel alle opgaven die Drenthe heeft, maken aanspraak op ruimte. Ruimte is een schaars goed, we kunnen Drenthe niet groter maken. Om ruimtevraag, ruimtegebruik en behoud van ruimtelijke kwaliteit in goede banen te leiden, hanteert de provincie het visiedocument Omgevingsvisie Drenthe. Allerlei beleidsthema’s, zoals verkeer en vervoer, landbouw, water, milieu, bodem en ondergrond, erfgoed en energie, worden daar in samenhang in beschreven. Een belangrijk uitgangspunt van de Omgevingsvisie is dat functies op geschikte plekken komen te liggen en dat Drenthe mooi blijft of mooier wordt.
Brede welvaart
Drenthe is een relatief groene provincie met belangrijke kernwaarden als rust en ruimte. Tegelijkertijd willen we dat onderwijs, zorg, mobiliteit, wonen, recreatie en economie versterkt worden met als doel om de Brede Welvaart in onze provincie te vergroten.
