Bomen kappen of herplanten in Drenthe

Een houtopstand is een aaneengesloten groep bomen, struiken, boomvormers of hakhout. Voor houtopstanden buiten de bebouwingscontour geldt een meldingsplicht. U moet bij de provincie Drenthe een melding doen als:

• de houtopstand groter is dan 10 are (1.000 m²), of
• het gaat om een rij van meer dan 20 bomen.

Kleinere beplantingen of rijen van 20 bomen of minder vallen niet onder deze regels. Ook losse bomen in tuinen of op erven zijn uitgezonderd. Voor het kappen van deze bomen moet u bij de gemeente zijn, omdat daar de regels gelden. Let wel: er kunnen daarnaast nog andere regels van toepassing zijn, bijvoorbeeld vanwege soortenbescherming.

Bebouwingscontour

De meldingsplicht geldt alleen buiten de bebouwingscontour houtkap. Dat is de grens die de gemeente in haar omgevingsplan vastlegt om stedelijk gebied af te bakenen. Binnen de bebouwingscontour gelden gemeentelijke regels. Twijfelt u of uw locatie binnen of buiten de contour ligt? Raadpleeg het omgevingsplan van uw gemeente of neem contact op met de gemeente.

Termijn

Dien uw melding in minimaal 4 weken en maximaal 1 jaar vóórdat u gaat kappen. U mag pas kappen als:

1. de provincie uw melding heeft beoordeeld, en
2. er géén kapverbod is opgelegd.

In sommige gevallen hoeft u geen melding te doen bij de provincie Drenthe.
Een melding is niet nodig bij:

• houtopstanden binnen de bebouwingscontour (de gemeente is dan bevoegd gezag);
• houtopstanden op erven of in tuinen, zoals sierbomen bij een woning;
• fruitbomen en windschermen rond boomgaarden;
• kweekgoed, zoals boomkwekerijen;
• naaldbomen, bedoeld als kerstbomen, als deze niet ouder zijn dan 20 jaar;
• populieren- of wilgenbeplantingen langs wegen, waterwegen of in één rij langs landbouwgrond;
• dunning: het uitdunnen van bomen voor de vitaliteit van het bos;
• houtopstanden kleiner dan 10 are of met 20 bomen of minder.

Twijfelt u? Neem contact op met de provincie Drenthe via de gegevens onderaan deze pagina.

U doet een kapmelding via het Omgevingsloket. Zorg dat u de volgende gegevens klaar hebt:

• Uw gegevens: naam, adres, telefoonnummer en e-mailadres.
• Locatie van de houtopstand: adres, kadastrale aanduiding en/of coördinaten.
• Beschrijving van de kap: welke bomen of struiken, de oppervlakte (in m²), het aantal bomen, de reden van de kap en de verwachte startdatum.
• Handtekening en datum.
• Toelichting: waarom de kap nodig is.

Na uw melding:

De provincie beoordeelt uw melding binnen vier weken. U mag pas kappen als de termijn is verstreken én er geen kapverbod is opgelegd.

De provincie toetst uw melding aan de regels in Afdeling 11.3 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). We kijken hoofdzakelijk naar twee punten:

1. Natuurwaarden – Worden natuurwaarden geschaad, zoals leefgebieden van planten en dieren of beschermde soorten? Dan kan de provincie een kapverbod opleggen of extra voorwaarden stellen.
2. Landschappelijke waarden – Worden kenmerkende elementen van het Drentse landschap, zoals houtwallen, lanen of bosranden, aangetast? Ook dan kan een kapverbod volgen of kunnen aanvullende voorwaarden gelden.

Wanneer één of beide waarden in het geding zijn, kan de provincie besluiten de kap te verbieden om deze te beschermen.

Kapt u (een deel van) een houtopstand of is deze op een andere manier verdwenen? Dan geldt automatisch een herplantplicht. De provincie controleert hier actief op,

Wanneer geldt de herplantplicht?

De plicht geldt als:

• een houtopstand geheel of gedeeltelijk is geveld (behalve bij periodiek vellen van griend- of hakhout), of
• een houtopstand op een andere manier teniet is gegaan (bijvoorbeeld door stormschade, brand of ziekte).

Wat moet u doen? U moet:

1. Op dezelfde locatie opnieuw beplanten
   • Binnen 3 jaar na de kap of het verdwijnen van de houtopstand.
   • Op bosbouwkundig verantwoorde wijze. De provincie heeft in de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe beschreven wat daaronder wordt verstaan:
     • De herbeplanting is gericht op één of meer doelen: houtproductie, natuur, landschap en/of cultuurhistorie;
     • óf er vindt spontane natuurlijke verjonging plaats (jonge bomen komen vanzelf op).
     • Er worden boomsoorten gebruikt die passen bij de bodemkwaliteit en waterhuishouding ter plaatse, zodat ze kunnen uitgroeien tot een volwaardige en duurzame houtopstand.
     • Binnen drie jaar na herplant is er een bedekkingsgraad van minimaal 80%.
2. Bomen die niet aanslaan vervangen
   • Binnen 3 jaar na de herplant opnieuw aanplanten wat is afgestorven of niet goed gegroeid.
   • Net zolang tot de herplant volledig is geslaagd.

Waarom deze verplichting?

Zo blijft het bosareaal in Drenthe behouden en blijven ook de ecologische, landschappelijke en klimaatfuncties van het gebied bestaan.

Maatwerk en uitzonderingen

Kunt u niet aan de standaardvoorwaarden voldoen? Dan heeft u een maatwerkvoorschrift nodig. Er zijn verschillende soorten maatwerkvoorschriften:

• Afwijken van de wachttermijn – Als wachten gevaar oplevert (bijvoorbeeld bij stormschade).
• Uitstel van de herplanttermijn – Bijvoorbeeld bij omvorming van naaldbos naar loofbos of grootschalige projecten.
• Herplant op een andere locatie toestaan – voorwaarden voor herplant op een andere locatie staan in de Provinciale Omgevingsverordening Drenthe. Op onze pagina Herplant op een andere locatie leest u waaraan u moet voldoen.

Wat als u de plicht niet nakomt?

De provincie kan handhavend optreden, bijvoorbeeld met:

• een last onder dwangsom (betaling van een geldbedrag als u niet herplant), of
• bestuursdwang (de provincie laat herplanten op uw kosten).

Meestal behandelt de provincie Drenthe uw kapmelding. In sommige gevallen moet u echter bij het Rijk zijn. Dit is bijvoorbeeld zo bij:

• kap op defensieterreinen;
• kap in Natura 2000-gebieden die onder direct rijksbeheer vallen;
• kap langs rijkswegen, spoorwegen of op andere terreinen in beheer bij het Rijk.

Hoe weet u dit?

Doe de vergunningcheck in het Omgevingsloket. Daar ziet u meteen welke instantie bevoegd gezag is en uw melding beoordeelt. Indien het Rijk bevoegd is vallen deze situaties onder de uitzonderingsregels als bedoeld in artikel 11.114 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en artikel 4.12, tweede lid, onder a tot en met k van het Omgevingsbesluit.

Naast de kapmelding gelden ook andere wettelijke verplichtingen. Let vooral op:

1. Beschermde soorten
   • U mag geen schade toebrengen aan beschermde planten of dieren.
   • Kap tijdens het broedseizoen van vogels of het verstoren van vleermuizen kan strafbaar zijn.
   • Houd rekening met onderzoek of maatregelen om verstoring te voorkomen
   • Meer informatie over soortenbescherming vindt u op onze pagina Soortenbescherming in Drenthe.
2. Gemeentelijke regels
   • Binnen de bebouwingscontour of bij losstaande bomen (solitaire bomen) kunnen gemeenten eigen vergunningen of meldplichten hebben.
   • Raadpleeg altijd het omgevingsplan of neem contact op met uw gemeente.
3. Andere vergunningen
   • Bij kap voor grootschalige infrastructuur, Natura 2000-beheer of delfstofwinning kunnen andere regels gelden.
   • Deze vallen onder aparte uitzonderingsregimes.