PLED: krachtige lokale energiebeweging met inwoners maakt energietransitie in eigen omgeving mogelijk


Het Programma Lokale Energietransitie Drenthe (PLED) is gericht op de versterking van de lokale energie-initiatieven in Drenthe, zodat zij in staat zijn zelfstandig projecten uit te voeren en de weg weten te vinden naar de middelen en kennis die daarvoor nodig zijn. Dit is een initiatief van de Natuur en Milieufederatie Drenthe, Drentse KEI en de provincie Drenthe.

Het PLED ondersteunt startende en bestaande coöperaties bij het realiseren van collectieve zonnestroominstallaties maar ook op andere manieren, bijvoorbeeld met het:

  • meedenken over een dorps-energievisie/ uitvoeringsplan;
  • ontwikkelen van energiebewustwordingsprojecten in wijk of dorp;
  • ontwikkelen van communicatieplannen om lokaal draagvlak te creëren voor de projecten;
  • opstellen van exploitatie- en businesscases;
  • organiseren van kennissessies;
  • opzetten van Community of Practices, gericht op kennisdeling en probleemoplossing tussen initiatieven;
  • en ontwikkelen van een gereedschapskist die initiatieven helpt om te komen tot een dorps/wijkvisie voor een duurzaam energiesysteem.

Omdat geen inwoner, dorp of streek gelijk is, is er altijd sprake van maatwerk en oplossingen die passen bij die inwoner, dorp of streek.

Stimuleringsregelingen voor energiecoöperaties in Drenthe

Voor het realiseren van energieprojecten kunnen energiecoöperaties financiële ondersteuning ontvangen.

Handreiking 'Succesvol samen zonnedaken exploiteren', voor energiecoöperaties om te komen tot een eigen zonnedak

Voor veel lokale initiatieven is het oprichten van een opwekcoöperatie en het opzetten van een collectief zonnestroomproject een flinke stap. Het gaat in de meeste gevallen om aanzienlijke bedragen die je niet elke dag uitgeeft met veel juridische en technische zaken die je moet uitzoeken en regelen. Daarnaast is sinds 2021 is de Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE) als opvolger van de postcoderoosregeling geopend. Deze nieuwe invulling maakt het gemakkelijker voor coöperaties om energieprojecten op te zetten. Maar hoe werkt dat dan? Daarom wil je graag weten wat er allemaal komt kijken bij het opzetten en exploiteren van zo’n zonnestroomproject.

Wij bieden je daarom de handreiking 'Succesvol samen zonnedaken exploiteren'. Hierin worden de stappen geschetst die je doorloopt om te komen tot een eigen zonnedak. Deze handreiking heeft tot doel om de ontwikkeling van collectieve zonnedaken door met name startende coöperaties te bevorderen en belemmeringen weg te nemen.
Down

Krachtige vrijwilligersorganisaties met professioneel karakter

De drie Smildes (Smilde, Hoogersmilde en Bovensmilde) worden steeds duurzamer. Een zelfpluktuin, projecten rondom duurzame biologische landbouw, een repaircafé, insectenhotels van sloopmateriaal, zegeningen van hemelwater.

“Het gaat heel goed!”, zegt initiatiefnemer Riekus Weggemans van energiecoöperatie Um Zunst in Noord-Sleen tevreden. “De panelen doen hun werk, het ene jaar is de productie wat hoger dan het andere jaar, maar gemiddeld genomen ligt de productie dichtbij wat we vooraf hadden ingeschat, namelijk zo’n 40.000 wattpiek. En we hebben nu na vier jaar bijna geen kosten meer. We betalen nu alleen nog voor de verzekering. Wat we overhouden gaat terug naar de leden, op 500 euro na die we in kas houden voor onvoorziene kosten.”

Energiecoöperatie Noordseveld werkt als gemeentebrede coöperatie met vrijwilligers en andere partners aan projecten in de gemeente Noordenveld. Ze leggen zonnedaken aan, bouwen eigen zonnevelden en werken aan aardgasvrije dorpen.

Nadat deze stadscoöperatie het dak van Warenhuis VanderVeen in Assen had belegd met een coöperatieve zonnecentrale, is Energiecoöperatie duurzaam Assen met Engie, Bronnen VanOns en de NMF Drenthe bezig met de ontwikkeling van zonnepark/Energietuin Assen-Zuid. Dit is een bijzonder zonnepark waar energie, ecologie en educatie elkaar gaan vinden. Door een andere ontwikkelaar is de coöperatie gevraagd mee te ontwikkelen aan de zonneplas in Ubbena. Energiecoöperatie duurzaam Assen laat daarmee zien dat lokaal eigendom in samenspraak met commerciële ontwikkelaars prima kan

Energie(k)Ansen werkt aan een energieneutraal Ansen. Deze dorpscoöperatie heeft een groot dak belegd met zonnepanelen en werkt aan het aardgasvrij maken van het dorp.

Inwoners spelen centrale rol bij energietransitie

Onze inwoners spelen een centrale rol bij de energietransitie naar duurzame en schone energiebronnen. Zowel bij het opwekken van duurzame energie als bij de overgang naar duurzame vormen van warmte (warmtetransitie) en aardgasvrij wonen, is deelname van inwoners cruciaal. Inwoners moeten mede-eigenaar zijn van de energietransitie. Hierbij is een centrale rol weggelegd voor lokale energie-initiatieven van inwoners, georganiseerd in bijvoorbeeld energiecoöperaties of via wijk- en buurtverenigingen. Zij hebben immers een sterke basis in de gemeenschap en werken samen aan een eerlijke en lokaal ingebedde energietransitie.

Sterke partner bij realiseren energieambities

Sinds de start rond 2010 spelen vele tientallen lokale energie-initiatieven een belangrijke rol in de energietransitie in Drenthe. Momenteel zijn zo’n 60 werkgroepen (buurtteams, dorpsbelangen, wijkwerkgroepen etc.) en lokale energiecoöperaties actief. Ze houden zich bezig met het vergroten van bewustwording, het collectief inkopen van zonnepanelen en materialen om te isoleren en het geven van advies. Ook zijn er lokale energiecoöperaties die zelfstandig duurzame energie opwekken. Sommige initiatieven zijn doorgegroeid tot sterke partners bij het realiseren van de energieambities van inwoners en gemeenten. Enkele coöperaties ontwikkelen zelf grote zonne-installaties.

Versterken en professionaliseren

Energiecoöperaties en andere lokale energie-initiatieven hebben kennis, middelen en steun van het lokale en regionale bestuur nodig om hun werk goed te kunnen doen. De Natuur- en Milieufederatie (NMF) Drenthe, de Drentse KEI en de provincie Drenthe werken samen om ze volwaardige partners te laten zijn binnen de Drentse energietransitie. Door lokale energie-initiatieven te versterken en professionaliseren worden ze voor alle Drenten bereikbaar, zodat iedereen die dat wil, betrokken kan zijn bij de energietransitie in de eigen omgeving.