De koloniewoningen van Frederiksoord


Langs de rechte lanen rond de dorpen Frederiksoord en Wilhelminaoord worden kleine nieuwbouwwoningen gebouwd. Het zijn de zogenoemde ‘koloniewoningen van de toekomst’, eenvoudige en sobere huizen van baksteen, met kapdaken en identieke voorgevels.

Het bouwproject is bedoeld om een goeddeels verdwenen landschapsstructuur weer zichtbaar te maken. Tweehonderd jaar geleden stichtte generaal Johannes van den Bosch op verzoek van koning Willem I op de woeste gronden van Zuidwest-Drenthe de zogenoemde Koloniën van Weldadigheid, nieuwe nederzettingen waar arme gezinnen uit de grote steden in het westen een nieuw leven konden beginnen als keuterboeren.

Van den Bosch richtte het landschap rondom Frederiksoord en Wilhelminaoord streng en nuchter in, met strakke lanen, lange bomenrijen en rechte kanaaltjes. Binnen deze met militaire precisie bedachte ordening liet hij voor de gezinnen ruim 400 koloniewoningen bouwen. Daarnaast realiseerde de generaal scholen, kerken en werkplaatsen.

Veel school- en kerkgebouwen staan nog overeind, maar door de jaren heen zijn de meeste koloniewoningen verdwenen. Het gerangschikte ontginningslandschap van de Koloniën werd onherkenbaar en de bijzondere geschiedenis van het gebied raakte in de vergetelheid. De Maatschappij van Weldadigheid – een organisatie die de erfenis van Van den Bosch bewaakt – startte in 2003 met het terugbouwen van 62 koloniewoningen. Niet om in een woningbehoefte te voorzien, maar om het historische cultuurlandschap te herstellen en een verborgen geschiedenis over het voet- licht te brengen


Project

Bouw 62 koloniewoningen, herstel historische landschapsstructuur

Locatie

Frederiksoord, Wilhelminaoord

Ontwerp

2003

Realisatie

Vanaf 2012

Initiatiefnemer

Maatschappij van Weldadigheid

Partner

Bouwbedrijf Broekman

Ontwerper

B+O Architecten

Landschapstype

Landschap van de Koloniën van Weldadigheid