De Drentse Monden

God schiep de Aarde, maar de Nederlanders schiepen Nederland. Een uitdrukking die vaak wordt gebruikt met oog op de geschiedenis van de Nederlandse polders en dijken. Wie rondkijkt in de Drentse Monden zou met het gebied voor ogen bijna hetzelfde kunnen beweren. Het is een no-nonsense landschap waar dorpen zakelijke namen dragen. Dorpen zoals Gasselternijveenschemond, Eerste Exloërmond en Tweede Exloërmond verwijzen naar de ontginning van het veen vanaf het Stadskanaal richting de Hondsrug. De dorpen zijn vaak uitgelegd volgens een vast patroon: langs de kanalen ligt een lint van huizen, met aan de ene kant boerderijen en aan de overzijde de arbeidershuisjes en winkels. De groter wordende verkaveling van noord naar zuid weerspiegelt de ontwikkeling van de werkwijze: van handmatige tot machinale ontginning.