Schoon oppervlaktewater
Schone beken en sloten
Water is de onmisbare drager van een gezonde, productieve en aangename leefomgeving. Kwaliteit van water bepaalt de kwaliteit van onze leefomgeving. Op veel plaatsen in Rijn-Oost werken waterschappen, Rijkswaterstaat, provincies, gemeenten en anderen hard aan concrete maatregelen. Bijvoorbeeld aan meer dan 130 vispassages en 375 km natuurvriendelijke oever, en ook aanpassingen aan 9 rioolwaterzuiveringen.
Maatregelen in volle gang
De uitvoering van maatregelen voor schoon water is overal in Rijn-Oost zichtbaar in het veld. In veel gevallen zijn dit maatregelen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW). Vaak worden deze maatregelen tegelijk uitgevoerd met andere maatregelen die bijdragen aan bijvoorbeeld voldoende water, waterberging en waterveiligheid. Dat maakt de uitvoering efficiënt en betaalbaar.
Schoon water vraagt om een goede chemie (geen vervuilende stoffen in het water) en een goede ecologie (een gezonde leefomgeving voor planten, vissen en andere dieren). Dat vraagt om een totaalaanpak die is afgestemd op het stroomgebied van een beek, kanaal, rivier, meer of ander water.
Ecologisch herstel
In veel beken en andere wateren zijn door de uitvoering van maatregelen goede omstandigheden geschapen voor ecologisch herstel. Maar de KRW-doelen voor ecologie zijn daarmee nog niet bereikt. Ecologisch herstel vraagt tijd en veel maatregelen zijn pas recent gereed. Ook zullen bestaande knelpunten nog moeten worden aangepakt. Toch is op verschillende plaatsen herstel al zichtbaar. Vissen, waterplanten en ander waterleven komen weer meer voor.
Samenwerking tussen de overheden in Rijn-Oost én met maatschappelijke partners is daarbij in de praktijk een succesfactor gebleken. In de komende periode zal die samenwerking nog nadrukkelijker worden gezocht.
Wat gebeurt er?
Maatregelen om te zorgen voor schone beken, sloten en andere wateren zijn bijvoorbeeld:
- Aanleg van natuurvriendelijke of duurzame oevers
- Aanleg van vispassages
- Ecologisch beheer (bijvoorbeeld maaibeheer)
- Beperken of beëindigen van lozing van schadelijke stoffen
- Verminderen van uitspoeling van nutriënten (meststoffen) naar het water
- Beschermen van drinkwaterwinningen
Veel maatregelen worden genomen door de waterschappen en Rijkswaterstaat, maar ook provincies, gemeenten, drinkwaterbedrijven en organisatie uit landbouw, terreinbeheer en andere sectoren leveren een bijdrage.
Overzicht plannen en projecten
Overzichtspagina van plannen voor schoon water in Rijn-Oost
Voorbeelden van projecten voor schoon water in Rijn-Oost
De landbouw heeft een flinke opgave bij het werken aan schoon water. Het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) ondersteunt agrarisch ondernemers hierbij.
Voorbeelden van DAW-projecten in Rijn-Oost zijn Vruchtbare Kringloop Achterhoek en Liemers en Boeren voor Drinkwater.
Delta-Aanpak geeft impuls
In 2016 hebben overheden en partners uit onder andere de landbouw-, industrie- en zorgketen een intentieverklaring ondertekend om samen bestuurskracht te organiseren en de meest urgente zaken voor schoon water aan te pakken. Aanleiding was de tussenevaluatie van het Planbureau voor de Leefomgeving (eind 2015) waaruit bleek dat niet alle doelen in 2027 worden gerealiseerd. Er is een flinke inzet nodig om tijdig alle maatregelen uitgevoerd te hebben en onze ambities waar te maken.
De prioriteiten van de Delta-Aanpak zijn nutriënten (nitraat / fosfaat in mest), gewasbeschermingsmiddelen, opkomende stoffen en medicijnresten in water.
Daarnaast wordt ingezet op de inrichting van de grote wateren en bescherming van de bronnen voor drinkwater.
Versnelling
Inmiddels zijn verschillende acties in gang gezet, zoals een plan voor keten-aanpak van medicijnresten.
Om een versnelling aan te brengen op de prioriteiten zijn er eind 2018 twee bestuurlijke versnellingstafels gestart:
- Nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen (“landbouw”)
- Opkomende stoffen en medicijnresten (“stoffen”)
Daarnaast blijft er een bestuurlijke tafel Delta-aanpak Breed