Bodemdaling

De veiligheid van onze inwoners, staat voorop. Om de oorzaak van deze bodemdaling te achterhalen, is provincie Drenthe samen met de gemeente Emmen en waterschap Vechtstromen een onderzoekspilot gestart.

Het onderzoek is uitgevoerd door Geo-data specialist Fugro. Dit bureau begon eind oktober 2020 aan het onderzoek met de vragen: Wat zijn de mogelijke oorzaken van bodemdaling in het gebied Nieuw-Amsterdam en omgeving? Is er in de toekomst nog verdere daling van de bodem te verwachten in dat gebied? Wat zijn de mogelijke oorzaken van schade aan te onderzoeken woningen in dat gebied?

Oorzaken

Uit het onderzoek blijkt dat de schades aan woningen komen door bodemdaling, verbouwingen en bouwkundige gebreken. Trillingen van zwaar verkeer op klinkerwegen kunnen het laatste zetje geven bij scheurvorming. Bodemdaling wordt veroorzaakt door veenoxidatie direct onder het maaiveld en zetting van diepere lagen in de grond.

• Veenoxidatie: Veen verteert als het in aanraking komt met zuurstof (oxidatie). Door de klimaatverandering zijn de zomers heter en droger, waardoor de grondwaterstand in de zomer sterk daalt. Oxidatie van deze bovenste veenlaag leidt niet tot (grote) schade aan woningen, omdat deze meestal gefundeerd zijn op de zandlaag daaronder. Het kan wel effect hebben op kabels en (gas)leidingen, verzakken van tuinen, bestrating, schuren en bijgebouwen zonder fundering.
• Zetting betekent dat de bodem samendrukt. Met name de bodemsoorten klei, veen en silt (kleiachtige grondsoort van zeer fijn zand) zijn gevoelig voor gewicht/druk op de bodem. Die druk wordt verhoogd door bijvoorbeeld het ophogen van het maaiveld en het gewicht van bouwwerken (bijvoorbeeld een extra verdieping, dakkapel, zwaardere vloerconstructie). Door daling van het grondwater kan dit effect toenemen. Dit gebeurt door de droge hete zomers en grondwateronttrekkingen, bijvoorbeeld bij bouwprojecten waarvoor de grondwaterstand tijdelijk en plaatselijk verlaagd is of door beregening van landbouw en glastuinbouw.

Zetting van diepere bodemlagen kan schade aan huizen veroorzaken, vooral als deze niet op de onderste zandlaag zijn gefundeerd.

Fugro sluit bodemdaling door gas- en oliewinning en waterpeilen in de sloten, beken en kanalen in en rondom het pilotgebied uit.

Het onderzoeksrapport is te lezen op de website van Fugro.

Wat doen gemeente, provincie en waterschap?

• De Gemeente Emmen, provincie Drenthe en waterschap Vechtstromen gaan een servicepunt inrichten voor inwoners van de gemeente Emmen. Hierover moeten nog afspraken worden gemaakt. Meer informatie volgt zo snel mogelijk.
• De drie overheden brengen de risico’s van zetting en bodemdaling in veengebieden onder de aandacht. Dit doen zij via klimaatprojecten en -overleggen Bijvoorbeeld via het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA).
• De problematiek van veengebieden moet nog meer worden aangekaart bij de landelijke overheid. De provincie Drenthe neemt hiervoor het initiatief.
• Het waterschap Vechtstromen doet onderzoek naar het onttrekken van grondwater in het pilotgebied en wat dit doet met de grondwaterstand.
• De gemeente Emmen gaat aan de slag met verkeersmaatregelen en trillingsonderzoek. Zo wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om zwaar verkeer te verminderen op de klinkerwegen en naar trillingen en het risico op schade aan gebouwen. De uitkomsten van het onderzoek naar verkeer worden gebruikt bij het herstellen van de wegen en het voorkomen van verdere schade aan de wegen van de gemeente.
• De gemeente gaat ook onderzoeken hoe groot de schades aan gebouwen in het gebied zijn.

Vragen van inwoners

Heb je schade aan de woning, maak je je zorgen of wil je verbouwen? Lees op de website van de gemeente Emmen wat je kunt doen.