Natuurinclusieve kringlooplandbouw in de praktijk
Natuurinclusieve landbouw, kringlooplandbouw en duurzaamheid: het zijn volgens Jessica Tepper van natuurboerderij Eytemaheert al gauw containerbegrippen die men zichzelf met een beetje creatieve interpretatie toe kan eigenen. De werkelijke betekenis van deze begrippen wordt daardoor steeds onduidelijker. Niet gek dus dat boeren die willen verduurzamen niet weten waar ze moeten beginnen. Op natuurboerderij Eytemaheert in Leutingewolde hebben ze hun weg inmiddels goed gevonden.
Unieke gesloten kringloop
Kringlooplandbouw betekent bij natuurboerderij Eytemaheert dat ze volledig gebruik maken van eigen bronnen. Er wordt dus geen kunstmest gebruikt, drijfmest is alleen afkomstig van eigen koeien en al het grasvoer komt uit eigen areaal. Bovendien geloven Jessica en Maurits in de terugkeer van het gemengde bedrijf: veeteelt en akkerbouw gecombineerd binnen één bedrijf. Deze combinatie van akkerbouw en veeteelt maakt dat deze unieke gesloten kringloop bij Natuurboerderij Eytemaheert goed realiseerbaar is.
Bijdrage Groninger Blaarkopkoe
Jessica en Maurits Tepper houden zo’n 120 raszuivere Groninger blaarkopkoeien op hun natuurboerderij en zijn sinds juni 2019 erkend fokcentrum van dit zeldzame en inheemse koeienras. Deze blaarkopkoeien maken met hun dubbeldoel (melk- en vleesproductie) deel uit van de natuurinclusieve bedrijfsvoering en de unieke gesloten kringloop van het bedrijf.
Natuur niet tegenwerken maar juist samenwerken
Landbouw en natuur associëren we vaak allebei met groen, toch gaan ze niet altijd vanzelfsprekend samen. Zo legt Jessica uit dat paardenbloemen vaak doodgespoten worden, zodat er zoveel mogelijk puur en hoogproductief grasvoer voor de koeien groeit. Tegelijkertijd wordt er op deze manier ook een heel monotoon grasveld gecreëerd, waar de natuur weinig aan heeft. Door met de natuur samen te werken, willen ze bij natuurboerderij Eytemaheert niet alleen profiteren van de natuur, maar ook zoveel mogelijk terug doen: natuurinclusief boeren.
De koeienvlaaien zorgen voor grote biodiversiteit in de bodem dat weer allerlei vogels aantrekt.
Jessica: “Een simpel voorbeeld van samenwerken met de natuur, is dat we onze koeien het grootste gedeelte van het jaar op ons eigen land laten lopen en op land dat we van Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer pachten. De koeienvlaaien zorgen voor grote biodiversiteit in de bodem dat weer allerlei vogels aantrekt. Tegelijkertijd profiteert de landbouw hier ook van: door kruidenrijke graslanden wordt onder andere de diergezondheid vergroot.”
Niet zeggen hoe het moet, maar tonen hoe het kan!
Boerderij Eytemaheert is sinds juni 2019 ook onderzoeksboerderij. Samen met Wageningen University & Research onderzoeken ze nieuwe kansen en mogelijkheden van natuurinclusieve kringlooplandbouw die kunnen bijdragen aan een duurzame kanteling in de landbouw. Jessica: “De focus ligt op de natuurinclusieve kringlooplandbouw. Daarin is ook een belangrijke rol voor onze Groninger Blaarkopkoe weggelegd die een dubbeldoel heeft. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar het DNA en de gezondheid van de koeien, het voer, de bodem en haar biodiversiteit. Niet met het doel een harde blauwdruk voor de toekomst van de Nederlandse landbouw neer te zetten, wél om te tonen wat er allemaal mogelijk is.”
Lef en incasseringsvermogen
Dat de stap naar natuurinclusieve kringlooplandbouw niet van de een op de andere dag gezet wordt, begrijpen ook Jessica en Maurits: “Als boer wordt niet alleen je vak bekritiseerd, het is ook deel van wie je bent en hoe je in het leven staat. Op het gebied van natuurinclusieve kringlooplandbouw zijn we koplopers en dat is leuk en uitdagend, maar vereist ook lef en incasseringsvermogen. Gelukkig krijgen we steeds meer waardering en bevestigen onderzoeken dat wat we doen ook daadwerkelijk werkt.”
Wellicht leidt dit in de toekomst tot tegemoetkomingen en aangepaste wet- en regelgeving, waarmee bepaalde drempels voor collega-boeren worden weggenomen.
Collega-boeren inspireren, motiveren en helpen
Jessica: “Over de onderzoeksresultaten en de opgedane kennis gaan we in gesprek met het ministerie en de provincie. Wellicht leidt dit in de toekomst tot tegemoetkomingen en aangepaste wet- en regelgeving, waarmee bepaalde drempels voor collega-boeren worden weggenomen.” Op deze manier willen Jessica en Maurits ook collega-boeren helpen om de juiste stappen richting duurzaamheid te nemen. Stappen die niet alleen beter zijn voor het milieu en de dieren, maar die ook haalbaar zijn voor de boer als ondernemer.
Meer weten?
Op de website van natuurboerderij Eytemaheert vind je meer informatie over de bedrijfsvoering van boerderij Eytemaheert en over de Groninger blaarkopkoe. Ook kun je via de webshop vlees- en kaaspakketten kopen die direct van de boerderij komen.