Over Hartje Drenthe

Hartje Drentje, gelegen op het hoge Drents Plateau, is het gebied van gevarieerde natuurgebieden en landbouwers. Voor de natuur is het niet hartje maar hart van Drenthe. De grote stille, paarse heide vind je in het Dwingelderveld, op het Leggelderveld is er de afwisseling van natte en droge heidevelden, veentjes, zandverstuivingen en bos. Kortom uit deze bescheiden selectie van de aanwezige natuurgebieden blijkt dat er sprake is van een groot natuurhart.

Het lijkt alsof de tijd er heeft stilgestaan maar niets is minder waar. Alle boeren vanaf de prehistorische Elpcultuur tot en met de boeren van de ruilverkavelingen in de jaren zestig hebben het landschap naar eigen behoefte ingericht. De klassieke opbouw van het esdorpenlandschap is mede door de grootschalige ruilverkaveling nog moeilijk te herkennen. Al is het landschap af en toe moeilijk leesbaar, de esdorpen Elp, Zwiggelte. Mantinge en Orvelte zijn de te ontdekken parels. De geroemde bosrijke omgeving is relatief jong. Om de zandverstuivingen tegen te gaan werden in de jaren dertig in het kader van de werkverschaffing de bossen aangeplant.

Ook de moderne tijd heeft de kenmerken van het historische landschap van Hartje Drenthe doen vervagen. De spoorweg en de A28 doorsnijden het gebied. De infrastructuur maakte grootschalige projecten mogelijk. Langs de spoorlijn verrezen zowel de melkfabriek in Beilen als de VAM - nu bekend als Attero - in Wijster. Beilen groeide uit van een overzichtelijk esdorp tot een groot dorp met uitbreidingswijken. Maar waar je je ook bevindt, de natuurgebieden zijn nabij.