Natuurherstel zorgt voor participatie in Flessenhals


Afgelopen zomer is Flessenhals, onderdeel van de Hunzevisie opgeleverd. Niet alleen organisaties en instanties, maar ook omwonenden hebben meegewerkt aan de inrichting van het gebied. Flessenhals is daarmee een bijzonder project. Eén van de omwonenden is Jan Top, projectcoördinator van inwonersinitiatief Markering Beekdal Eeser Voorste Diep. Hij realiseerde samen met een werkgroep twaalf landschapselementen in het gebied tussen Ees en Borger. De laatste twee worden binnenkort geplaatst. “We hebben met onze objecten een stukje herkenbaarheid van het Hunzedal teruggebracht.”

In 2014 richtte Jan samen met Dorpsbelangen uit Borger en Ees een werkgroep op om het unieke landschap weer een gezicht te geven. “Omdat Flessenhals werd heringericht in het kader van natuurherstel, kregen wij het idee om meer elementen van vroeger terug te brengen. Het landschap zoals dat was, met de meanderende beek, het bruggetje en het wandelpad was compleet verdwenen.  We zijn begonnen met het maken van een uitkijkplateau bij de beek. Toen dat klaar was hebben we gekeken wat er nog meer mogelijk was. We kregen subsidie van LEADER en dienden een plan in bij de gemeente voor twaalf verschillende objecten. van een fietsopstapplek voor tieners, tot een natuurspeelplaats, een gedenkplek en een bruggetje. Op twee na zijn ze allemaal af.”


Verbinding met het landschap


Het grootste object, de uitkijktoren, wordt in de week voor kerst geplaatst. “Dit is de kers op de taart. De toren legt de verbinding tussen de beek, het land en het uitzicht over het beekdal.  Dat vind ik heel bijzonder.” In juni 2022 zijn alle objecten afgerond. “We hebben een stichting opgericht, zodat het beheer en onderhoud van alle objecten in handen van vrijwilligers blijft. Zo houden we de verbinding met ons landschap en kunnen we die hopelijk ook doorgeven aan onze kinderen.”

Eetbare inheemse planten


Naast het inwonersinitiatief, zijn er meer participatietrajecten in Flessenhals. In 2017 groeide het idee om een voedselbos aan te leggen. Omdat bleek dat een heel bos niet in de natuuropgave van Flessenhals paste, is dit uiteindelijk een voedselpad geworden. Verdeeld over het landschap groeien bosjes inheemse eetbare planten en struiken. Het pad draagt bij aan biodiversiteit, educatie en recreatie, maar vertelt ook de geschiedenis van het land. Vrijwilligers zochten uit welke inheemse planten vroeger in het beekdal voorkwamen en hoe deze toen door de bevolking werden gebruikt.


Petra Hurkmans, beleidsmedewerker Groen en Landschap bij de gemeente Borger-Odoorn, is enthousiast over het voedselpad. “Ik ben blij dat het pad een link legt met de geschiedenis van het verzamelen van voedsel.  Dat veel wilde plantensoorten eetbaar zijn, zijn we in de loop van de tijd vergeten. Met het voedselpad brengen we die kennis terug.” Hoewel de aanleg van het voedselpad is afgerond, duurt het een aantal jaar voor er daadwerkelijk geoogst kan worden. Vrijwilligers blijven helpen met het onderhouden van het pad en het oogsten van de planten.


Cadeau voor de omgeving


Ook bedrijven participeren in Flessenhals. Fuhler loon- en verhuurbedrijf doneerde een picknicktafel aan het Hunzedal. "Wij hebben meegewerkt aan de reconstructie van het gebied en vonden het gepast om tijdens de oplevering een mooie picknickbank te schenken", vertelt Berend Snoek van Fuhler. De picknickbank staat op de kruising van het dorp en het kanaal, naast een natuurlijke speelplaats. “Het is mooi dat we dit cadeau konden geven aan de omgeving, zodat iedereen plezier kan beleven aan het nieuwe natuurgebied.”